Du khách quốc tế được chào đón tại Quảng Ninh, thị trường đang phục hồi mạnh và đóng vai trò quan trọng trong tăng trưởng du lịch của tỉnh năm 2025. Ảnh: Thanh Tùng

Con số này không chỉ phản ánh sức bật của ngành Du lịch, mà còn cho thấy văn hóa di sản đang dần trở thành một "nguồn lực kinh tế" thực thụ, tạo lực đẩy quan trọng cho tăng trưởng dịch vụ của tỉnh Quảng Ninh.

Du lịch vượt kế hoạch trong năm bản lề

Năm 2025 khép lại với nhiều áp lực đan xen vừa sắp xếp lại bộ máy, vừa phải giữ nhịp tăng trưởng, vừa chuẩn bị nền tảng cho nhiệm kỳ mới. Trong bối cảnh đó, lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch được đặt ở vị trí trung tâm của chiến lược phát triển, không còn là "phần nền" hỗ trợ mà trở thành một trong những trụ cột thúc đẩy kinh tế địa phương.

Ông Nguyễn Việt Dũng, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Quảng Ninh, cho biết năm 2025 toàn ngành đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm thực hiện chủ đề công tác "Bứt phá trong phát triển kinh tế, tạo đà cho nhiệm kỳ mới", với trọng tâm là phát triển công nghiệp văn hóa, khai thác giá trị di sản và đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn.

Ông Nguyễn Việt Dũng, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Quảng Ninh cho biết ngành Du lịch hồi phục và phát triển mạnh mẽ. Ảnh: Thanh Tùng

Điểm nhấn rõ nét nhất là kết quả của ngành Du lịch. Lũy kế năm 2025, Quảng Ninh ước đón hơn 21,28 triệu lượt khách, vượt chỉ tiêu kế hoạch và tăng mạnh so với cùng kỳ. Trong đó, khách quốc tế đạt khoảng 4,5 triệu lượt, cho thấy thị trường quốc tế đã phục hồi ổn định, không còn phụ thuộc vào một vài thị trường truyền thống.

Tổng thu từ du lịch ước đạt 57.000 tỷ đồng, vượt kế hoạch giao đầu năm. Điều đáng nói là kết quả này đạt được trong bối cảnh bộ máy quản lý ngành đang trong quá trình sắp xếp, tinh gọn, cho thấy khả năng thích ứng và duy trì nhịp vận hành của hệ thống quản lý du lịch địa phương.

Cùng với sự phục hồi của thị trường, Quảng Ninh đã mở rộng các tuyến du lịch đường biển, đường bộ và đường hàng không, đặc biệt là các đường bay kết nối từ Trung Quốc, Hàn Quốc đến Cảng Hàng không quốc tế Vân Đồn, cũng như các tuyến tàu biển quốc tế đến Hạ Long. Các sản phẩm phục vụ phân khúc khách có khả năng chi trả cao, du lịch trải nghiệm và kinh tế đêm bắt đầu hình thành rõ nét hơn.

Một bước ngoặt quan trọng trong năm 2025 là việc Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc được UNESCO ghi danh là Di sản văn hóa thế giới. Sự kiện này không chỉ mang ý nghĩa biểu tượng, mà còn mở ra không gian phát triển mới cho kinh tế di sản của tỉnh.

Trong năm, ngành Văn hóa đã phối hợp tổ chức hàng loạt hội nghị, hội thảo, hoàn thiện hồ sơ di sản, đồng thời tham mưu triển khai nhiều dự án tu bổ, tôn tạo di tích. Việc bảo tồn gắn với khai thác hợp lý đang từng bước chuyển hóa giá trị văn hóa thành sản phẩm du lịch đặc thù, kéo dài thời gian lưu trú và gia tăng chi tiêu của du khách.

Các hoạt động tôn trí, chiêm bái Xá lợi Đức Phật Thích Ca Mâu Ni cùng nhiều sự kiện văn hóa tâm linh quy mô lớn đã thu hút lượng lớn du khách trong nước và quốc tế. Ở đây, di sản không còn là không gian tĩnh, mà trở thành một phần của chuỗi giá trị kinh tế du lịch.

Năm 2025 cũng đánh dấu bước chuyển đáng chú ý khi Quảng Ninh lần đầu tổ chức chuỗi chương trình nghệ thuật, concert quy mô lớn theo hướng chuyên nghiệp, hiện đại. Những sự kiện này không chỉ phục vụ nhiệm vụ chính trị hay quảng bá hình ảnh, mà còn cho thấy nỗ lực định vị công nghiệp văn hóa như một lĩnh vực có khả năng tạo doanh thu và việc làm.

Đi cùng với đó, các giải thể thao lớn, tiêu biểu như Giải Marathon Quốc tế Di sản Hạ Long, thu hút hàng chục nghìn người tham gia, góp phần quảng bá hình ảnh điểm đến và mở rộng không gian phát triển du lịch thể thao. Đây là những mảnh ghép cho thấy ngành dịch vụ của Quảng Ninh đang được đa dạng hóa, giảm dần sự phụ thuộc vào du lịch thuần túy theo mùa.

Một điểm đáng chú ý khác là chuyển đổi số trong lĩnh vực văn hóa du lịch đã đi từ chủ trương sang vận hành. Năm 2025, Quảng Ninh triển khai du lịch thông minh tại Bảo tàng Quảng Ninh, xây dựng các cơ sở dữ liệu ngành, tổ chức nhiều lớp tập huấn về chuyển đổi số và ứng dụng trí tuệ nhân tạo cho cán bộ, doanh nghiệp.

"Việc ban hành kế hoạch phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số cho thấy quyết tâm sử dụng công nghệ như công cụ nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, đồng thời cải thiện trải nghiệm của du khách trong bối cảnh cạnh tranh điểm đến ngày càng gay gắt", ông Dũng nhấn mạnh.

Mục tiêu 22 triệu lượt khách, 65.000 tỷ đồng

Bước sang năm 2026, Quảng Ninh đặt mục tiêu thu hút trên 22 triệu lượt khách, trong đó khoảng 5 triệu lượt khách quốc tế, tổng thu du lịch đạt ít nhất 65.000 tỷ đồng. Đây là mục tiêu không thấp trong bối cảnh cạnh tranh điểm đến ngày càng gay gắt, đòi hỏi ngành văn hóa du lịch không chỉ tiếp tục tăng về lượng khách mà quan trọng hơn là phải nâng cao giá trị gia tăng, kéo dài thời gian lưu trú và gia tăng mức chi tiêu của du khách.

Quảng Ninh lần đầu tổ chức chuỗi chương trình nghệ thuật, concert quy mô lớn theo hướng chuyên nghiệp, hiện đại thu hút đông đảo du khách tham gia. Ảnh: Thanh Tùng

Dù còn những hạn chế nhất định, như việc chưa hình thành rõ nét các sản phẩm văn hóa, thể thao mũi nhọn mang thương hiệu riêng, cùng những điểm nghẽn về hạ tầng và năng lực tham mưu đột phá ở một số khâu. Tuy vậy, với nền tảng đã tạo dựng trong năm 2025, cùng định hướng phát triển kinh tế di sản, kinh tế đêm và đẩy mạnh chuyển đổi số, Quảng Ninh đang có thêm dư địa để tái cấu trúc sản phẩm du lịch theo hướng bền vững và khác biệt hơn.

Ở góc độ kinh tế, câu chuyện văn hóa du lịch Quảng Ninh cho thấy khi được đặt đúng vị trí trong chiến lược phát triển, văn hóa không chỉ làm giàu đời sống tinh thần, mà còn trở thành nguồn lực quan trọng, góp phần định hình mô hình tăng trưởng mới dựa trên dịch vụ, sáng tạo và giá trị di sản.

Trên cơ sở đó, trong định hướng năm 2026, Quảng Ninh xác định tiếp tục mở rộng thị trường khách du lịch, đẩy mạnh hợp tác quốc tế và làm mới hoạt động xúc tiến, quảng bá theo hướng bài bản, có trọng tâm. Ngành Du lịch sẽ tăng cường làm việc trực tiếp với các doanh nghiệp lữ hành tại những thị trường trọng điểm, đồng thời kết nối với các tập đoàn, tổng công ty lớn nhằm khai thác nguồn khách ổn định, lâu dài, thay vì phụ thuộc vào tăng trưởng theo thời vụ. Các chương trình Famtrip, Presstrip và hoạt động xúc tiến tại những thị trường tiềm năng được chủ động tổ chức, qua đó đưa hình ảnh và sản phẩm du lịch Quảng Ninh tiếp cận sâu hơn với thị trường quốc tế.

Đi cùng với mở rộng thị trường, công tác quản lý và kiểm tra hoạt động du lịch được đặt ra chặt chẽ hơn, gắn với điều tra, đánh giá tài nguyên và phát động các chương trình bảo vệ môi trường, phát triển du lịch đặc thù theo hướng tăng trưởng xanh.

"Tổ chức các chương trình như Hội nghị Phát triển du lịch và Liên hoan Ẩm thực Quảng Ninh năm 2026 được kỳ vọng không chỉ tạo thêm điểm nhấn cho điểm đến, mà còn góp phần nâng cao vị thế du lịch Quảng Ninh trong chuỗi cạnh tranh khu vực và quốc gia, hướng tới mục tiêu tăng trưởng bền vững cho nhiệm kỳ mới", ông Dũng cho hay.