Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn hội tụ 38 điểm di sản tiêu biểu về địa chất, địa mạo, khảo cổ và văn hóa, phản ánh hành trình tiến hóa 500 triệu năm của trái đất qua hệ thống núi đá vôi, hóa thạch cổ, hang động kỳ vĩ và các di chỉ khảo cổ học quý giá.

Nơi đây còn là không gian văn hóa sống động, lưu giữ nhiều nét đẹp truyền thống của các dân tộc xứ Lạng như: Hát Then, đàn tính, lễ hội Lồng tồng, tín ngưỡng thờ Mẫu...

Việc được UNESCO vinh danh đã mở ra cơ hội để Lạng Sơn phát triển du lịch địa chất, du lịch sinh thái và du lịch cộng đồng theo hướng bền vững, quảng bá hình ảnh vùng đất biên cương giàu bản sắc đến bạn bè trong nước và quốc tế.

Ngày 14/11, tại Hà Nội, Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại và Du lịch tỉnh Lạng Sơn tổ chức Chương trình xúc tiến hợp tác xây dựng và phát triển Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn.

Nhằm phát huy giá trị của một Công viên địa chất toàn cầu, triển khai hiệu quả nhiệm vụ xây dựng và phát triển Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn năm 2026 và giai đoạn 2026-2030, Ban Tổ chức đã công bố bản đồ Hang Khuôn Bồng, xã Vũ Lễ và Hang Ngườm Moóc, xã Bình Gia; giới thiệu nhiệm vụ trọng tâm trong giai đoạn tới của Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn; công bố Giải chạy Lang Son Geopark VTV8 Ultra Trail - Hữu Liên 2025, dự kiến tổ chức vào ngày 27 và 28/12 tại 2 xã: Cai Kinh và Hữu Liên.

Ban Tổ chức công bố Bản đồ hang Ngườm Moóc (xã Bình Gia). Ảnh: Minh Ngọc

Trong chương trình, Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại và Du lịch tỉnh Lạng Sơn và các chuyên gia quốc tế thông tin những nhiệm vụ trọng tâm giai đoạn 2025 - 2030 và năm 2026 của Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn; chiến lược phát triển tổng thể của Công viên; giải pháp cải tạo cảnh quan, tăng hoạt động tương tác trải nghiệm cho 38 điểm du lịch của Công viên…

Theo các nhà khoa học, điều đầu tiên làm nên đặc trưng của Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn chính là giá trị khảo cổ với nhiều di chỉ có niên đại hàng nghìn năm. Tại hang Thẩm Khuyên, Kéo Lèng, các nhà khảo cổ học đã phát hiện những di vật có niên đại từ 30 nghìn đến 470 nghìn năm.

Tại di chỉ Mai Pha, số lượng lớn mảnh gốm, công cụ đá, đồ trang sức có niên đại từ 3.500 tới 5.000 năm đã được phát lộ. Đặc biệt, tại trũng Na Dương (huyện Lộc Bình), nhiều hóa thạch của hệ động - thực vật khổng lồ như cá sấu, rùa, kỳ đà, thực vật hạt kín… có niên đại từ 40 - 50 triệu năm cũng đã được phát hiện.

Sự đặc biệt của Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn còn ở hình thái các cánh đồng karst riêng biệt, khác hẳn với những tháp, chỏm karst già được định vị tại Cao Bằng hay Hà Giang trước đây.

Đến với Công viên địa chất toàn cầu Lạng Sơn, du khách được chiêm ngưỡng khoảng 200 hang động phong phú, đồ sộ cả về quy mô và tính chất, với những hang khô, hang ướt, hang hóa thạch hay hệ thống các mạch hang ngầm huyền bí…

Chia sẻ kinh nghiệm cách làm du lịch cộng đồng, Viện trưởng Viện Phát triển Du lịch châu Á (ATI), Chủ tịch Hội Du lịch Cộng đồng Việt Nam Phạm Hải Quỳnh thông tin về việc xây dựng làng kiểu mẫu với những cách làm hay, sáng tạo, hiệu quả tại Công viên và các phương án xây dựng tour, tuyến tham quan tại các làng du lịch cộng đồng.

Theo ông Phạm Hải Quỳnh, các làng mới khởi nghiệp thường gặp 3 rào cản lớn: Thiếu vốn đầu tư cảnh quan; thiếu hiệu ứng truyền thông ban đầu; thiếu nguồn thu để tái đầu tư. Viện Phát triển Du lịch châu Á (ATI) đề xuất triển khai mô hình “Đổi công - Tích vốn” - một chiến lược can thiệp sớm nhằm khắc phục triệt để những rào cản này bằng cách huy động sức mạnh tổng hợp của cộng đồng.

“Chúng ta sẽ biến sự hỗ trợ từ câu chuyện thanh niên khởi nghiệp và phụ nữ khởi nghiệp thành 3 nguồn vốn quý giá cho làng du lịch. Bước đầu, sẽ huy động cộng đồng cùng làm du lịch; tổ chức tuyên truyền, hướng dẫn, đào tạo để cộng đồng địa phương làm du lịch và được hưởng lợi từ hoạt động này”, ông Quỳnh chia sẻ.

Tại hội nghị cũng đã diễn ra Lễ ký kết thỏa thuận chiến lược về lĩnh vực truyền thông trong Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn.