ASEAN – Điểm sáng của hợp tác đa phương

Theo Thứ trưởng Ngoại giao Đặng Hoàng Giang, Trưởng SOM ASEAN Việt Nam, Hội nghị Cấp cao ASEAN 47 diễn ra trong bối cảnh tình hình địa chính trị, địa kinh tế toàn cầu có nhiều biến động phức tạp; cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn gia tăng; xung đột, thách thức an ninh phi truyền thống diễn ra trên nhiều mặt trận. Dù vậy, ASEAN vẫn giữ vững đoàn kết, phát huy vai trò trung tâm, trở thành điểm sáng và động lực của hợp tác đa phương.

Những năm qua, ASEAN đã chủ động thích ứng với các xu thế phát triển mới, mở rộng hợp tác trên nhiều lĩnh vực chiến lược như kinh tế số, năng lượng, kết nối hạ tầng và chuyển đổi xanh. Hàng loạt khuôn khổ hợp tác mới được hình thành như Hiệp định khung kinh tế số, Kế hoạch tổng thể số ASEAN, Mạng lưới điện ASEAN,… cho thấy khả năng thích ứng linh hoạt, năng lực “quy tụ” và uy tín ngày càng cao của ASEAN trong mắt các đối tác.

Hội nghị Cấp cao lần này được tổ chức đúng vào thời điểm ASEAN bước sang giai đoạn phát triển mới với Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045 – văn kiện chiến lược định hướng cho tương lai khu vực. Đây sẽ là dịp để các nhà lãnh đạo trao đổi những quyết sách lớn nhằm củng cố hòa bình, ổn định, tạo thuận lợi cho phát triển, đồng thời mở ra không gian hợp tác mới, hiện thực hóa mục tiêu xây dựng Cộng đồng ASEAN tự cường, bao trùm và phát triển bền vững.

Ba điểm nhấn của Hội nghị Cấp cao ASEAN 47:

Thứ nhất, các Hội nghị sẽ “mở khóa” tiềm năng phát triển mới của ASEAN, cụ thể hóa Tầm nhìn 2045 bằng những chương trình hợp tác thực chất, lấy người dân, doanh nghiệp và địa phương làm trung tâm.

Thứ hai, việc Timor-Leste trở thành thành viên thứ 11 của ASEAN là dấu mốc mở rộng không gian địa lý và ý nghĩa chiến lược sâu sắc, khẳng định tính bao trùm, sức hấp dẫn và khả năng gắn kết của Cộng đồng ASEAN.

Thứ ba, các Hội nghị sẽ mở ra hướng hợp tác mới giữa ASEAN với các đối tác – không chỉ trong thương mại, đầu tư mà còn ở những lĩnh vực chiến lược như đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, năng lượng sạch, ứng phó biến đổi khí hậu, phát triển bền vững. Nhiều văn kiện hợp tác quan trọng sẽ được thông qua, tạo nền tảng cho hợp tác cùng có lợi, vì hòa bình, ổn định và phát triển bao trùm.

Việt Nam – Thành viên tiên phong và trách nhiệm trong mái nhà chung ASEAN

Năm 2025 là dấu mốc 30 năm Việt Nam gia nhập ASEAN, một hành trình được vun đắp bằng sự chân thành, tin cậy và trách nhiệm cao. Theo Thứ trưởng Đặng Hoàng Giang, chuyến công tác của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính thể hiện rõ đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa, góp phần củng cố môi trường hòa bình, ổn định để phục vụ mục tiêu phát triển đất nước.

Tại Hội nghị, Việt Nam sẽ đóng góp theo ba hướng lớn:

Thứ nhất, phát huy vai trò tiên phong trong củng cố đoàn kết, nâng cao hiệu quả các cơ chế hợp tác chính trị – an ninh của ASEAN, bảo đảm môi trường hòa bình, ổn định, thúc đẩy đối thoại và thượng tôn pháp luật. Việt Nam ủng hộ và hỗ trợ Timor-Leste sớm hội nhập đầy đủ vào ASEAN.

Thứ hai, đề xuất các hướng đi cụ thể để triển khai hiệu quả Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045, hiện thực hóa một ASEAN tự cường, sáng tạo, lấy người dân làm trung tâm. Việt Nam nhấn mạnh việc tăng cường liên kết kinh tế nội khối, tận dụng Hiệp định Thương mại Hàng hóa ASEAN nâng cấp, đồng thời thúc đẩy các sáng kiến mới như Hiệp định khung kinh tế số ASEAN, Khung Kinh tế biển xanh, Kinh tế tuần hoàn, gắn kết chặt chẽ giữa phát triển kinh tế và an sinh xã hội.

Thứ ba, với vai trò nước điều phối quan hệ ASEAN – New Zealand, Việt Nam sẽ cùng các nước tổ chức thành công Hội nghị Cấp cao kỷ niệm 50 năm quan hệ ASEAN – New Zealand (1975–2025), hướng tới nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện, mở ra giai đoạn hợp tác mới, sâu rộng và hiệu quả hơn.

Ngoài các phiên họp chính thức, Thủ tướng Phạm Minh Chính dự kiến có nhiều cuộc gặp song phương với lãnh đạo các nước và tổ chức quốc tế, nhằm thúc đẩy hợp tác, trao đổi sáng kiến và tìm giải pháp cho các thách thức chung của khu vực.

Chuyến công tác lần này một lần nữa khẳng định tầm quan trọng chiến lược của ASEAN trong chính sách đối ngoại của Việt Nam. Việt Nam luôn nhất quán chủ trương đóng góp tích cực, chủ động và trách nhiệm vào quá trình xây dựng Cộng đồng ASEAN đoàn kết, tự cường, phát triển bao trùm và bền vững – vì hòa bình, ổn định và thịnh vượng chung của khu vực.