Một cuộc tổng kiểm tra chưa từng có tiền lệ

Ngày 22/7/2025, Thanh tra Chính phủ chính thức ban hành Kế hoạch số 1505/KH-TTCP về việc triển khai thanh tra chuyên đề các công trình, dự án có dấu hiệu chậm tiến độ, tồn đọng kéo dài, hiệu quả thấp và có nguy cơ gây thất thoát, lãng phí ngân sách. Đây là một trong những chiến dịch thanh tra lớn nhất từ trước đến nay, được thực hiện đồng loạt tại các bộ, ngành, tập đoàn và 33 tỉnh, thành phố trên cả nước.

Theo kế hoạch: 145 dự án sẽ do Thanh tra Chính phủ trực tiếp thanh tra. 3 dự án thuộc thẩm quyền của Thanh tra Bộ Quốc phòng. 750 dự án còn lại được giao cho các địa phương tự thanh tra dưới sự giám sát của Thanh tra Chính phủ.

Phạm vi thanh tra bao phủ toàn quốc, tập trung vào các dự án có tổng vốn đầu tư trên 30 tỉ đồng, đặc biệt là nhóm dự án quy mô lớn (trên 100 tỉ hoặc trên 1.500 tỉ đồng) do bộ, ngành và địa phương quản lý.

Theo Kế hoạch 1505/KH-TTCP, mục tiêu của đợt thanh tra là đánh giá tình hình, làm rõ nguyên nhân các dự án chậm tiến độ, tồn đọng kéo dài; từ đó phân loại để xử lý theo thẩm quyền hoặc kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý các tồn tại, vi phạm (nếu có); đồng thời đề xuất giải pháp khắc phục, sửa đổi cơ chế, chính sách để nâng cao hiệu quả đầu tư trong thời gian tới.

Việc triển khai thanh tra trên quy mô toàn quốc thể hiện quyết tâm của Thanh tra Chính phủ trong việc rà soát, chấn chỉnh những điểm nghẽn kéo dài nhiều năm mà chưa được giải quyết dứt điểm, tạo nền tảng cho môi trường đầu tư lành mạnh và minh bạch hơn.

Đồng Nai: 77 dự án cần được rà soát toàn diện

Là một trong những địa phương phát triển công nghiệp mạnh, Đồng Nai có tới 77 dự án nằm trong diện thanh tra, xếp thứ ba cả nước sau TP Hồ Chí Minh (94) và An Giang (92). Qua rà soát ban đầu, các dự án tại Đồng Nai trải dài trên nhiều lĩnh vực: từ bất động sản, khu dân cư, tái định cư; đến các trang trại chăn nuôi công nghệ cao; và cả các công trình hạ tầng kỹ thuật, thương mại, dịch vụ.

Đặc biệt, ngoài 77 dự án do Thanh tra tỉnh Đồng Nai thực hiện, còn có 8 dự án quy mô lớn thuộc diện do Thanh tra Chính phủ trực tiếp thanh tra. Đây là các dự án có tổng mức đầu tư từ 1.500 tỉ đồng trở lên hoặc có tính chất phức tạp, cần được giám sát chặt chẽ từ cấp Trung ương.

Một số dự án đã được phê duyệt từ năm 2015-2018, đến nay vẫn chưa hoàn thành, có nơi bỏ hoang nhiều năm, gây bức xúc trong Nhân dân và làm lãng phí nguồn tài nguyên đất đai. Việc có tới 85 dự án (gồm 77 của địa phương và 8 của Trung ương) lọt danh sách thanh tra là chỉ dấu rõ ràng cho thấy tỉnh cần có một cuộc rà soát toàn diện về công tác đầu tư và sử dụng đất.

Việc nêu rõ tiêu chí và quy trình kiểm tra minh bạch sẽ giúp định hướng dư luận và tạo điều kiện cho doanh nghiệp "minh oan", nếu không sai phạm.

Cơ hội để Đồng Nai rà soát và khắc phục

Cuộc thanh tra là cơ hội để tỉnh Đồng Nai tự rà soát lại hệ thống quản lý đầu tư, quy trình lựa chọn nhà đầu tư, và năng lực thẩm định dự án. Đồng thời, việc công khai danh mục các dự án thanh tra, lý do vướng mắc và tiến độ giải quyết sẽ giúp tăng cường vai trò giám sát từ người dân và đại biểu dân cử.

Cuộc tổng thanh tra chuyên đề 900 dự án là động thái thể hiện quyết tâm chính trị cao trong công tác phòng ngừa thất thoát ngân sách. Nhưng trên hết, đó là cơ hội để các địa phương chấn chỉnh lại công tác đầu tư công, tăng cường kỷ luật, kỷ cương và khơi thông các điểm nghẽn đang cản trở sự phát triển.

Đồng Nai cũng như các tỉnh, thành khác cần tiếp cận đợt thanh tra này với tinh thần cầu thị, hợp tác, vì lợi ích chung của Nhân dân và sự minh bạch của hệ thống chính quyền địa phương. Để cùng nhau tháo gỡ và phát triển bền vững hơn trong giai đoạn tới.