Đổi mới phương thức hoạt động ở hệ thống dân vận các cấp

Hệ thống dân vận, mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội các cấp tiếp tục được củng cố, kiện toàn; đội ngũ cán bộ dân vận các cấp được quan tâm đào tạo, bồi dưỡng, cơ bản đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Đến nay, Ban Dân vận Tỉnh ủy Thanh Hóa có 20 cán bộ, công chức, người lao động; Ban Dân vận các huyện, thị, thành ủy có tổng số 112 đồng chí; 27 đồng chí là Ủy viên Ban Thường vụ cấp ủy, Trưởng ban Dân vận đồng thời là Chủ tịch Ủy ban MTTQ. Khối dân vận xã, phường, thị trấn có 5.390 thành viên; thôn, bản, tổ dân phố có 4.248 tổ dân vận, với 32.096 thành viên. Hệ thống dân vận các cấp thường xuyên rà soát, điều chỉnh, bổ sung quy chế hoạt động, quy chế đi cơ sở; phân công rõ chức năng, nhiệm vụ, trách nhiệm cho các cá nhân phụ trách và tham mưu công tác dân vận.

Các cấp ủy, tổ chức đảng đã tập trung đổi mới nội dung, phương thức hoạt động; tăng cường mối quan hệ mật thiết giữa cấp ủy, chính quyền và Nhân dân, dựa vào dân để xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền trong sạch, vững mạnh. Hằng năm, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đều lựa chọn chủ đề nội dung công tác dân vận để chỉ đạo triển khai thực hiện, như “Năm thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở 2021”; “Năm Dân vận chính quyền 2022; “Năm đẩy mạnh phong trào thi đua dân vận khéo 2023; “Năm đẩy mạnh công tác dân vận các cơ quan nhà nước và chính quyền các cấp 2024”.

Đến nay, toàn tỉnh đã triển khai xây dựng và nhân rộng được 500 mô hình "Chính quyền thân thiện, vì Nhân dân phục vụ" ở cấp xã; đang triển khai xây dựng thí điểm 5 mô hình “Chính quyền thân thiện, Vì Nhân dân phục vụ” ở cấp huyện tại các huyện Triệu Sơn, Thọ Xuân, Quảng Xương, Thạch Thành và thành phố Thanh Hóa. Công tác dân vận trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, vùng đồng bào có đạo được chú trọng, đến nay toàn tỉnh có 188 đảng bộ có đảng viên là người có đạo, có 32 chi bộ trực thuộc đảng bộ cơ sở tất cả đảng viên là người có đạo, có 1.322 đảng viên là người có đạo; có 1.609 người uy tín trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể, hội quần chúng đa dạng hoá các hình thức tập hợp đoàn viên, hội viên; xây dựng, củng cố tổ chức bộ máy, phát triển hội viên; tỷ lệ thu hút đoàn viên, hội viên của các tổ chức đoàn thể tăng hằng năm; đến nay, tỷ lệ tập hợp đoàn viên, hội viên Hội Cựu chiến binh đạt 98%, Hội Nông dân đạt 95%, Hội Phụ nữ đạt 82%, Đoàn thanh niên đạt 70%, Công đoàn đạt 95%...

“Dân vận khéo” trên các lĩnh vực có sức lan tỏa mạnh mẽ

Các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động được triển khai sâu rộng và huy động có hiệu quả nguồn lực trong Nhân dân để phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh, tiêu biểu như các phong trào: "Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh", "Phụ nữ tích cực học tập, lao động sáng tạo, xây dựng gia đình hạnh phúc", "Gia đình 5 không, 3 sạch", "5 xung kích phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc", "Cựu Chiến binh làm kinh tế giỏi"... Phong trào thi đua “Dân vận khéo” đã xuất hiện nhiều mô hình, điển hình thiết thực, hiệu quả như: “Dân vận khéo trong hiến đất mở rộng đường giao thông nông thôn mới” tại các huyện Đông Sơn, Triệu Sơn, Nga Sơn, Hà Trung, Ngọc Lặc; “Dân vận khéo trong vận động Nhân dân giải phóng mặt bằng thực hiện các dự án đầu tư” tại thị xã Nghi Sơn, các huyện Thiệu Hóa, Nông Cống, Hậu Lộc, Như Thanh…

Thông qua đó đã vận động Nhân dân hiến 1,5 triệu m² đất, đóng góp 590 nghìn ngày công và hơn 3.000 tỉ đồng, tập trung triển khai thực hiện quyết liệt, hiệu quả cuộc vận động hỗ trợ xây dựng nhà ở cho hộ đồng bào sinh sống trên sông; cuộc vận động hỗ trợ xây dựng nhà ở cho hộ nghèo, hộ gia đình chính sách, hộ còn khó khăn về nhà ở trên địa bàn tỉnh…

Hoạt động giám sát, phản biện xã hội được quan tâm; từ đầu nhiệm kỳ 2020 - 2025 đến nay, MTTQ các cấp đã thực hiện 9.896 cuộc giám sát độc lập, phối hợp tham gia giám sát 8.201 cuộc; sau giám sát, đã ban hành kiến nghị cấp ủy, chính quyền xem xét, giải quyết các nội dung theo thẩm quyền. Ban Thanh tra Nhân dân đã giám sát 4.338 vụ việc, Ban Giám sát đầu tư của cộng đồng giám sát 3.988 công trình, dự án; kiến nghị xử lý 914 công trình có những tác động làm ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân và cộng đồng dân cư. Công tác hòa giải cơ sở được thực hiện hiệu quả, đã tổ chức hòa giải thành công trên 85% vụ việc mâu thuẫn, góp phần ổn định tình hình cơ sở…

Tại huyện Ngọc Lặc, tỉnh Thanh Hóa hiện có 177 mô hình, điển hình “Dân vận khéo” trên các lĩnh vực có sức lan tỏa mạnh mẽ, thu hút đông đảo người dân tham gia. Qua đó, góp phần quan trọng thực hiện thắng lợi các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Thực hiện đề án “Bảo tồn, phát triển nhà sàn truyền thống của đồng bào dân tộc Mường gắn với phát triển du lịch cộng đồng, giai đoạn 2021-2025”, UBND huyện Ngọc Lặc đã lựa chọn làng Lập Thắng, xã Thạch Lập để xây dựng, bảo tồn, phát triển nhà sàn truyền thống người Mường, đồng thời rà soát quy hoạch để phát triển các điểm du lịch cộng đồng. Chính quyền địa phương và làng Lập Thắng đã thành lập tổ dân vận vận động bà con gìn giữ nét văn hóa truyền thống để phục vụ du khách, không phá vỡ cảnh quan, kiến trúc nhà truyền thống gắn với công tác giữ vệ sinh môi trường. Đồng thời, tổ chức tập huấn làm thay đổi nếp nghĩ, cách làm cho người dân để phù hợp với phát triển du lịch cộng đồng. Cụ thể là mở các lớp tập huấn về kỹ năng làm du lịch cộng đồng; lớp nghiệp vụ du lịch và vệ sinh môi trường; lớp ẩm thực; lớp văn hóa, văn nghệ... Đồng thời, tổ chức cho các hộ gia đình trong làng đi tham quan, học tập kinh nghiệm làm du lịch cộng đồng tại các địa phương trong tỉnh và các tỉnh khác.

Đến nay, làng Lập Thắng đã giữ nguyên vẹn nếp nhà sàn truyền thống; trong làng có 4 hộ đã xây dựng mô hình homestay để đón khách du lịch; 80 nhà sàn được cải tạo, nâng cấp; 3 nhà hàng đủ tiêu chuẩn để làm cơ sở lưu trú du lịch cộng đồng. Từ những nỗ lực của cấp ủy, chính quyền địa phương và Nhân dân, làng Lập Thắng đang trở thành điểm đến du lịch hấp dẫn, thu hút đông đảo khách du lịch trong nước và quốc tế. Lượng khách đến với Lập Thắng tăng nhanh qua từng năm, năm 2022 chỉ có hơn 1.500 lượt khách, đến năm 2023 đã tăng lên gần 3.300 lượt khách, trong đó có nhiều khách quốc tế đến từ các nước châu Âu và Trung Mỹ.