ThS.BS.CKII Lê Thanh Quỳnh Ngân, Trưởng Trung tâm Viêm gan và Gan nhiễm mỡ, BVĐK Tâm Anh TP.HCM, cho biết, virus gây viêm gan D là một virus RNA “khiếm khuyết”, chỉ có thể tồn tại và nhân lên khi có mặt virus viêm gan B. Virus viêm gan D lây truyền qua đường máu và các dịch cơ thể tương tự viêm gan B. Khi vào cơ thể, virus tấn công tế bào gan và kích hoạt phản ứng miễn dịch mạnh, gây tổn thương gan nặng nề hơn so với nhiễm viêm gan B đơn thuần. Khi hai loại virus này “đi chung” làm đẩy nhanh tốc độ xơ gan và ung thư gan gấp 2 - 3 lần. Hiện Việt Nam có khoảng 10 triệu người bị viêm gan siêu vi B. Tuy nhiên, hầu hết người bệnh chưa từng được tầm soát viêm gan siêu vi D, dẫn tới thiếu dữ liệu quan trọng để quản lý chặt chẽ các ca bệnh đồng nhiễm cả 2 loại virus.

Viện Nghiên cứu Tâm Anh, Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh và Viện Nghiên cứu Vi sinh và Chống dịch của Đại học Stanford (Mỹ) trong lễ công bố hợp tác về đào tạo xét nghiệm viêm gan D vào ngày 15/11/2023. Ảnh: BVĐK Tâm Anh

Bác sĩ Phương Lễ Trí, Giám đốc Điều hành Viện Nghiên cứu Tâm Anh, cho biết nghiên cứu HEP-D là 1 trong 4 dự án quan trọng mà Viện Nghiên cứu Tâm Anh và Viện Nghiên cứu Vi sinh và Chống dịch Stanford đã ký kết hợp tác từ năm 2023, trong chuyến thăm cấp nhà nước qua lại của hai Chính phủ Việt Nam - Mỹ.

Đây là nghiên cứu đầu tiên với quy mô lớn nhất từ trước đến nay tại Việt Nam về viêm gan D. Nghiên cứu sẽ thu nhận bệnh nhân từ 16 tuổi trở lên đã được chẩn đoán viêm gan B mạn tính. Người tham gia chỉ cần đến thăm khám một lần duy nhất và được làm xét nghiệm máu để phát hiện có nhiễm virus viêm gan D hay không. Toàn bộ chi phí xét nghiệm nằm trong phạm vi nghiên cứu sẽ được miễn phí. Người tham gia cũng được hỗ trợ một phần chi phí đi lại. Việc tham gia hoàn toàn tự nguyện, người bệnh có thể rút lui bất kỳ lúc nào mà không ảnh hưởng đến quá trình khám và điều trị thông thường của họ.

Nghiên cứu được triển khai đa trung tâm tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM và Bệnh viện Bạch Mai từ tháng 11/2025 đến tháng 7/2026, tầm soát miễn phí viêm gan D cho gần 2.500 bệnh nhân viêm gan B nhằm đánh giá tỷ lệ, nguy cơ đồng nhiễm viêm gan B - D tại Việt Nam, làm tiền đề quan trọng cho nghiên cứu thuốc phát minh đặc trị viêm gan D. 

Bác sĩ Phương Lễ Trí cho biết, xét nghiệm viêm gan D hiện nay đòi hỏi kỹ thuật phức tạp hơn các xét nghiệm viêm gan B thông thường. Do đó, ngay sau khi ký kết hợp tác với Viện Nghiên cứu Vi sinh và Chống dịch Stanford, Viện Nghiên cứu Tâm Anh và Hệ thống BVĐK Tâm Anh đã đầu tư đồng bộ hệ thống trang thiết bị xét nghiệm virus viêm gan siêu vi D chuyên dụng hiện đại trị giá hàng chục tỷ đồng phục vụ cho nghiên cứu này.

Kỹ thuật viên Trung tâm Xét nghiệm, BVĐK Tâm Anh vận hành hệ thống BioDot (Mỹ) thực hiện kỹ thuật Q-MAC giúp tìm kháng thể virus viêm gan D, tác nhân có thể gây ung thư gan. Ảnh: BVĐK Tâm Anh

Trung tâm Xét nghiệm BVĐK Tâm Anh trang bị hệ thống máy tự động automation và các hệ thống tự động cho các xét nghiệm sinh hóa - miễn dịch, huyết học, vi sinh, sinh học phân tử cơ bản và chuyên sâu, hiện đại chẩn đoán toàn diện nhiều lĩnh vực tiêu hóa, gan mật, thần kinh, tiết niệu, thận học, nội tiết, chuyển hóa, cơ xương khớp, các bệnh lý miễn dịch, da liễu, ung thư… Ảnh: BVĐK Tâm Anh

Hệ thống BVĐK Tâm Anh còn sở hữu hàng loạt công nghệ, thiết bị chuyên dụng hiện đại hàng đầu thế giới trong chẩn đoán, đánh giá các bệnh lý liên quan mật thiết với viêm gan B, D và các bệnh khác về gan, mật. Điển hình là các hệ thống máy siêu âm GE E10s, GE Fortis, Acuson Sequoia kết hợp kỹ thuật mới ARFI siêu âm đàn hồi, giúp đo độ đàn hồi mô gan, đo độ xơ hóa gan do biến chứng viêm gan B, D, đánh giá chính xác giai đoạn và điều trị kịp thời. Hệ thống các “siêu máy” CT hơn 100.000 lát cắt, CT 1975 lát cắt và MRI 3 Tesla hiện đại hàng đầu thế giới, cung cấp hình ảnh chi tiết về mô gan, đánh giá mức độ viêm và gan nhiễm mỡ chính xác…

“Siêu máy” chụp MRI 3 Tesla SIGNA™ Hero tích hợp phần mềm chính hãng chuẩn quốc tế với công nghệ AI mới nhất, tốc độ chụp nhanh hơn 3-4 lần, cung cấp hình ảnh chi tiết “siêu rõ nét” về mô gan, đánh giá nhanh chóng và chính xác mức độ viêm gan, gan nhiễm mỡ và xơ gan, u gan hoặc áp xe gan, đặc biệt trong bệnh viêm gan do virus. Ảnh: BVĐK Tâm Anh

Nghiên cứu HEP-D lần này là cơ hội để Việt Nam chuẩn hóa quy trình tầm soát viêm gan D, nâng cao năng lực chẩn đoán bệnh gan theo chuẩn toàn cầu và tiến tới chuẩn bị năng lực tiếp nhận thuốc phát minh điều trị viêm gan D khi được phê duyệt. Nghiên cứu HEP-D vì thế được đánh giá là nghiên cứu mang tính đặt nền móng, tạo bước đệm cho tương lai điều trị viêm gan tại Việt Nam.

Tại Hệ thống BVĐK Tâm Anh, người bệnh tham gia nghiên cứu sẽ được bác sĩ Trung tâm Viêm gan và Gan nhiễm mỡ tư vấn và tiến hành các bước sàng lọc viêm gan D. Nếu bạn hoặc người thân muốn tìm hiểu thêm về nghiên cứu này và đăng ký tham gia, vui lòng liên hệ hotline: 0287 102 6789 (TP.HCM) và 0247 106 6858 (Hà Nội) hoặc qua email cskh@tahospital.vn.