Đền Đông Cuông là ngôi đền cổ nổi tiếng linh thiêng nằm bên dòng sông Hồng thuộc địa phận thôn Bến Đền, xã Đông Cuông, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái. Đền thờ Mẫu Đệ nhị Thượng ngàn, các vị anh hùng dân tộc có công trong cuộc kháng chiến chống quân Nguyên Mông thế kỷ 18 và các vị thủ lĩnh người Tày anh dũng hy sinh trong cuộc khởi nghĩa chống Pháp năm Giáp Dần 1914.

Đền Đông Cuông được xếp hạng di tích lịch sử văn hóa quốc gia vào năm 2009.

Tại đây mỗi năm diễn ra 2 lễ hội lớn: Ngày Mão tháng Giêng với nghi lễ mổ trâu trắng và rước Mẫu sang sông. Ngày Mão tháng 9 với nghi lễ mổ trâu đen.

Ngày 16/01/2023, Lễ hội Đền Đông Cuông được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Cứ vào ngày Mão đầu tiên của tháng Giêng hàng năm lại khai hội Đền Đông Cuông. Ảnh: Mỹ Vân

Ngoài đêm khai mạc diễn ra vào tối 11 tháng Giêng với các tiết mục đặc sắc ca ngợi quê hương Văn Yên, Yên Bái và các nét văn hóa đặc sắc tại đền Đông Cuông, lễ hội năm 2024 còn diễn ra rất nhiều hoạt động như: Nghi lễ đón ông Mo; Lễ dâng hương; Lễ tế trâu trắng; Lễ dâng Chúc văn; Lễ rước Mẫu sang sông; Lễ cúng chính tiệc… theo đúng tập tục truyền thống của người dân địa phương.

Bên cạnh đó là triển lãm ảnh “Đất và người Văn Yên”; thi đấu thể thao dân tộc như: kéo co, ném còn, vật dân tộc, bịt mắt đánh chiêng, leo cột mỡ và hoạt động chợ quê...

Đồng bào địa phương thực hiện nghi lễ tại Đền Đông Cuông. Ảnh: Mỹ Vân

Lễ hội năm nay được tổ chức với mục đích tiếp tục phát huy giá trị văn hóa truyền thống của Lễ hội đền Đông Cuông, đẩy mạnh phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”; bảo vệ, giữ gìn và phát triển giá trị văn hóa của dân tộc, đáp ứng nhu cầu văn hóa tinh thần ngày càng cao của nhân dân.

Thông qua lễ hội, huyện Văn Yên cũng mong muốn tiếp tục mở rộng quảng bá hình ảnh di tích lịch sử cấp quốc gia Đền Đông Cuông đến với du khách trong và ngoài nước, từng bước tạo sự đột phá về phát triển du lịch tâm linh, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

Lễ hội Đền Đông Cuông thực sự là trải nghiệm đặc sắc đối với du khách trong và ngoài tỉnh Yên Bái trên hành trình du lịch văn hóa, tâm linh. Tại đây, du khách cảm nhận được những nét văn hóa rất đặc sắc của vùng miền, đặc biệt là văn hóa thờ Mẫu Thượng Ngàn.