Bộ Ngoại giao nhấn mạnh: Trong thời gian qua, tổ chức tiếp dân và bảo hộ công dân không chỉ là chế độ hành chính mà đã trở thành một biểu hiện sinh động của sự đồng hành, hỗ trợ và bảo vệ quyền lợi công dân.

Bộ Ngoại giao thực hiện tiếp công dân theo quy trình chung, bao gồm tiếp công dân thường xuyên trong giờ hành chính, tiếp công dân định kỳ và tiếp công dân đột xuất theo quy định của pháp luật. 

Cùng với đó, cán bộ tiếp công dân phải chuyên nghiệp, ghi chép đầy đủ vào sổ sách hoặc phần mềm quản lý và bảo mật thông tin của người tố cáo. Khi tiếp công dân, người đứng đầu có trách nhiệm trả lời ngay nếu vụ việc rõ ràng, hoặc thông báo thời hạn giải quyết nếu phức tạp và ra thông báo kết luận sau khi tiếp dân.

Bộ Ngoại giao tiếp công dân tại số 2, Lê Quang Đạo, Hà Nội và Bộ trưởng có lịch tiếp công dân định kỳ vào ngày 20 hàng tháng. Ngoài ra, công dân có thể liên hệ qua Tổng đài bảo hộ công dân Việt Nam ở nước ngoài.

Đối với công dân là người Việt Nam ở nước ngoài, Bộ thiết lập và duy trì đường dây nóng, hệ thống liên hệ và thông tin cảnh báo kịp thời tới người Việt Nam ở nước ngoài. Trong trường hợp căng thẳng tại vùng Trung Đông, Bộ đã thông báo rõ tới công dân Việt Nam không nên đến một số quốc gia như Li‑ban, I‑răng và I‑xra‑en; đồng thời cung cấp số điện thoại đường dây nóng và email bảo hộ công dân để bà con liên hệ khi cần.

Khi thiên tai, xung đột hoặc rủi ro quốc tế xảy ra, Bộ Ngoại giao cũng cho thấy khả năng ứng phó nhanh chóng và hiệu quả. Trong các sự kiện thiên tai ảnh hưởng tới tàu thuyền Việt Nam ở vùng biển Đông, Bộ đã chỉ đạo các cơ quan đại diện làm việc với cơ quan chức năng nước ngoài, hỗ trợ người Việt trên tàu, đảm bảo thông tin cập nhật và trợ giúp khi cần.

Đối với nhiệm vụ tiếp công dân trong nước, Bộ Ngoại giao mở kênh tiếp nhận phản ánh, kiến nghị từ người dân, đặc biệt liên quan đến người Việt Nam ở nước ngoài hoặc vấn đề lãnh sự, bảo hộ. Việc này giúp người dân cảm thấy được lắng nghe, được hỗ trợ khi gặp khó khăn.

Một điểm nổi bật của Bộ Ngoại giao là sự phối hợp chặt chẽ với các tổ chức đại diện Việt Nam ở nước ngoài, các hội người Việt và hiệp hội người lao động. Nhờ đó, thông tin về tâm tư, nguyện vọng của công dân được cập nhật nhanh, phản hồi kịp thời.

Bộ Ngoại giao cũng đang chuyển hướng mạnh mẽ, từ việc giám sát, cảnh báo sang việc hỗ trợ chủ động và kiến tạo. Việc tiếp công dân không chỉ dừng ở việc tiếp nhận phản ánh mà còn là “điều tra”, “giải quyết” và “hỗ trợ”, nhất là trong những tình huống khẩn cấp hoặc liên quan đến người Việt ở nước ngoài bị lừa đảo, gặp sự cố, cần sơ tán hoặc hồi hương. Việc này thể hiện tinh thần “phục vụ nhân dân” đúng nghĩa trong hoạt động ngoại giao.

Qua các hoạt động cảnh báo, hỗ trợ nhanh, phối hợp với cộng đồng người Việt và nâng cao trách nhiệm hành pháp, Bộ đã góp phần quan trọng vào việc bảo vệ quyền lợi công dân, xây dựng niềm tin với người dân và nâng vị thế ngoại giao của Việt Nam. Việc tiếp tục hoàn thiện cơ chế tiếp công dân sẽ giúp Bộ Ngoại giao thực hiện tốt hơn nữa vai trò “người bạn tin cậy” của người Việt Nam ở trong và ngoài nước.

Trong thời gian tới, công tác tiếp dân ở Bộ Ngoại giao cần tiếp tục minh bạch hơn về quy trình, thời gian xử lý phản ánh, chế độ báo cáo kết quả và trách nhiệm theo dõi. Việc phổ biến rộng hơn về các kênh tiếp nhận, hướng dẫn công dân trong nước và ngoài nước cách liên hệ cần được đẩy mạnh để người dân thực sự biết và sử dụng hiệu quả.