Sau hơn 5 năm thực hiện Chỉ thị số 30-CT/TW ngày 22/01/2019, công tác lãnh đạo của Đảng và quản lý của Nhà nước đối với việc bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng đã có nhiều chuyển biến tích cực, nhưng vẫn còn tồn tại một số hạn chế, yếu kém như:

Cơ chế pháp lý, thể chế thực thi bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng chưa toàn diện, đầy đủ; chưa phân định rõ trách nhiệm, cơ chế phối hợp của các bộ, ngành, địa phương, cơ quan chức năng; một số nội dung chưa theo kịp thực tiễn phát triển trong các lĩnh vực mới như thương mại điện tử, kinh tế số.

Công tác quản lý Nhà nước ở một số địa bàn, đơn vị, nhất là tổ chức mang tính liên ngành còn nhiều bất cập; chưa huy động hiệu quả nguồn lực xã hội tham gia bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng; tình trạng xâm phạm quyền lợi của người tiêu dùng diễn biến ngày càng đa dạng, tinh vi, phức tạp, xuất hiện cả trong những lĩnh vực liên quan đến y tế, chăm sóc sức khỏe, thực phẩm, các sản phẩm thiết yếu cho người già, trẻ em, gây bức xúc trong xã hội; công tác quản lý nhà nước ở một số nơi bị buông lỏng, để hoạt động sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm diễn ra công khai với quy mô lớn, trong thời gian dài.

Nguyên nhân của những hạn chế, yếu kém trên một phần do một số cấp uỷ, tổ chức đảng, chính quyền, cơ quan quản lý nhà nước chưa quyết liệt, chưa nhận thức đầy đủ về trách nhiệm, vai trò, ý nghĩa của công tác bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng; thẩm quyền, trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị, tổ chức trong một số khâu chưa được phân định rõ ràng; chưa thực sự phát huy vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu; việc phối hợp giữa các cơ quan, tổ chức từ Trung ương đến địa phương, giữa các cơ quan ở Trung ương và các cơ quan ở địa phương chưa toàn diện; một số cán bộ trong các cơ quan quản lý nhà nước còn bao che, tiếp tay cho hoạt động sản xuất, buôn lậu hàng giả, hàng cấm; nguồn lực dành cho công tác này chưa được bố trí tương xứng với vị trí, vai trò, nhiệm vụ quản lý nhà nước về bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng; chưa phát huy và khai thác hiệu quả nguồn lực xã hội cho công tác bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng.

Để tăng cường sự lãnh đạo của Đảng và trách nhiệm quản lý của Nhà nước đối với công tác bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng trong tình hình mới, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú đã ký ban hành Kết luận số 207-KL/TW ngày 10/11/2025 yêu cầu các cấp uỷ, tổ chức đảng, chính quyền, cơ quan quản lý nhà nước các cấp tiếp tục quán triệt, tổ chức thực hiện quyết liệt 05 nhóm giải pháp sau:

Thứ nhất, khẩn trương rà soát, thể chế hóa đầy đủ, kịp thời các chủ trương, định hướng mới của Đảng vào hệ thống văn bản pháp luật về bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng và các văn bản pháp luật chuyên ngành khác có liên quan (Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng; Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa; Luật Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật; Luật An toàn thực phẩm; Luật Giao dịch điện tử; Luật Xử lý vi phạm hành chính,... và các văn bản hướng dẫn thi hành) nhằm bảo đảm tính hệ thống, đồng bộ, toàn diện, hiệu quả, khắc phục triệt để những khoảng trống pháp lý, đáp ứng xu thế phát triển hiện đại, số hóa và hội nhập quốc tế.

Tập trung rà soát, phân định rõ thẩm quyền, trách nhiệm của Chính phủ, các bộ, cơ quan Trung ương và chính quyền địa phương cấp tỉnh, cấp xã, các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp trong công tác bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng trên cơ sở đẩy mạnh phân cấp, phân quyền phù hợp với năng lực triển khai của mỗi cấp, đồng thời tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát; xác định rõ trách nhiệm của người đứng đầu trong từng cơ quan, tổ chức, đơn vị… 

Thứ hai, đẩy mạnh công tác thi hành pháp luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng tạo đột phá trong công tác thi hành pháp luật, bảo đảm pháp luật về bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng được thực hiện công bằng, kịp thời, hiệu lực, hiệu quả. 

Các bộ, ngành, địa phương chủ động, phối hợp với các đơn vị liên quan xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện đồng bộ, hiệu quả chính sách, pháp luật về bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng phù hợp với tình hình thực tiễn tại đơn vị, địa phương.

Tăng cường công tác giám sát, kiểm tra, thanh tra, phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm; trong đó, tập trung điều tra, xử lý nghiêm hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, sản phẩm, dịch vụ không bảo đảm an toàn, cung cấp thông tin sai lệch, gian dối, gây nhầm lẫn, lừa đảo, chiếm đoạt tài sản, áp đặt điều khoản không được phép, gây bất lợi cho số lượng lớn người tiêu dùng thông qua hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung.

Chuyển đổi số, ứng dụng khoa học, công nghệ, trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn trong công tác bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng trước sự bùng nổ của thương mại điện tử. Ảnh minh hoạ: internet

Thứ ba, phát huy vai trò các tổ chức xã hội và doanh nghiệp; tăng cường chuyển đổi số, ứng dụng khoa học, công nghệ, trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn trong công tác bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng. Tạo điều kiện, xây dựng cơ chế đặc thù để các hội bảo vệ người tiêu dùng tham gia tích cực vào công tác bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng.

Tạo điều kiện thuận lợi để người tiêu dùng, cơ quan, tổ chức, cá nhân khác thực hiện đầy đủ quyền, nghĩa vụ và phát huy sự chủ động trong hoạt động bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng.

Xây dựng văn hóa tuân thủ pháp luật, lấy người tiêu dùng làm trung tâm trong hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp; khuyến khích, hỗ trợ tổ chức, cá nhân kinh doanh nghiên cứu, ứng dụng, phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo hướng tới sản xuất, tiêu dùng xanh.

Tập trung nguồn lực xây dựng, phát triển hạ tầng công nghệ thông tin, cơ sở dữ liệu lớn, ứng dụng công nghệ số, trí tuệ nhân tạo trong công tác thông tin, tư vấn, giải quyết tranh chấp cho người tiêu dùng.

Hỗ trợ, tạo điều kiện cho doanh nghiệp xây dựng, ứng dụng công nghệ số, trí tuệ nhân tạo trong hoạt động chăm sóc khách hàng; truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hoá; minh bạch hóa thị trường hàng hoá, dịch vụ; phân tích đánh giá xu hướng tiêu dùng trong thời đại số.

Thứ tư, đẩy mạnh hợp tác quốc tế về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng đề cập đến công tác đẩy mạnh hội nhập, tăng cường hợp tác quốc tế, chia sẻ thông tin, kinh nghiệm, hợp tác, phối hợp trong xử lý vụ việc tranh chấp tiêu dùng xuyên biên giới; tăng cường phòng, chống tội phạm công nghệ cao trong giao dịch với người tiêu dùng.

Thứ năm, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của hệ thống chính trị, cán bộ, đảng viên, các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp và toàn dân trong công tác quản lý, giám sát, bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng, thúc đẩy hiệu quả Cuộc vận động "Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam".

Tuyên truyền về quyền lợi, trách nhiệm của người tiêu dùng, hướng tới thay đổi nhận thức, hành vi, thói quen trong tiêu dùng của người dân để góp phần nâng cao hiệu quả bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng, đấu tranh có hiệu quả với hoạt động sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng nhái, sản phẩm, dịch vụ kém chất lượng.

Đa dạng hóa phương thức truyền thông chính sách, giáo dục pháp luật về bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng cho từng nhóm đối tượng người tiêu dùng khác nhau, nhất là thông qua ứng dụng công nghệ số; ưu tiên các nhóm người tiêu dùng yếu thế, dễ bị tổn thương.

Phát huy vai trò của các hiệp hội ngành hàng, hiệp hội doanh nghiệp, làng nghề truyền thống trong việc tuyên truyền các doanh nghiệp, tổ chức kinh tế thực hiện các quy định về tiêu chuẩn, quy chuẩn chất lượng hàng hóa, dịch vụ, đấu tranh với các hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng nhái, sản phẩm, dịch vụ kém chất lượng, vi phạm quyền sở hữu trí tuệ, tạo môi trường cạnh tranh bình đẳng, thúc đẩy đầu tư đổi mới, sáng tạo, nâng cao chất lượng hàng hóa, dịch vụ và sức cạnh tranh của doanh nghiệp, nền kinh tế; khuyến khích các doanh nghiệp áp dụng các tiêu chuẩn, quy chuẩn cao nhất của Việt Nam và quốc tế trong sản xuất, kinh doanh, bảo đảm hàng hoá, dịch vụ đến tay người tiêu dùng đạt chất lượng tốt nhất.