Trường hợp đầu tiên là ông Phạm Công Út khiếu nại Quyết định số 1976/QĐ-UBND ngày 27/6/2025 của Chủ tịch UBND thành phố Vị Thanh về việc giải quyết khiếu nại (lần đầu) của ông Phạm Công Út. Yêu cầu xác định vị trí lại đất bị thu hồi sang đường Phan Đình Phùng và số lượng, chủng loại cây trồng; hỗ trợ chuyển đổi nghề, ổn định đời sống sản xuất và các khoản hỗ trợ khác theo quy định, khi bị ảnh hưởng Dự án Khu đô thị mới Cát Tường, phường III, thành phố Vị Thanh.

Tại quyết định giải quyết lần đầu ghi rõ: “Không chấp nhận nội dung khiếu nại của ông Phạm Công Út, đối với yêu cầu xác định vị trí lại đất bị thu hồi sang đường Phan Đình Phùng và số lượng, chủng loại cây trồng; yêu cầu hỗ trợ chuyển đổi nghề, ổn định đời sống sản xuất và các khoản hỗ trợ khác theo quy định do không có cơ sở xem xét, giải quyết.”

Hai trường hợp sau là của bà Nguyễn Thị Ngọc Lam và bà Nguyễn Thị Ánh Tuyết (đều ủy quyền cho ông Phạm Công Út) khiếu nại các quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu của Chủ tịch UBND thành phố Vị Thanh với cùng nội dung yêu cầu: Nâng giá bồi thường đất từ 160.000 đồng/m² lên đơn giá 1.920.000 đồng/m² (theo giá thị trường); hỗ trợ chuyển đổi nghề, ổn định đời sống, sản xuất và các khoản hỗ trợ khác theo quy định, khi bị ảnh hưởng Dự án Khu đô thị mới Cát Tường tại phường III, thành phố Vị Thanh.

Trong cả 2 trường hợp này, trong quyết định giải quyết lần đầu đầu đều ghi rõ:

“Không chấp nhận nội dung khiếu nại đối với yêu cầu nâng giá bồi thường đất từ 160.000 đồng/m² lên đơn giá 1.920.000 đồng/m² (theo giá thị trường); hỗ trợ chuyển đổi nghề, ổn định đời sống, sản xuất và các khoản hỗ trợ khác theo quy định do không có cơ sở xem xét, giải quyết.”

Ngày 16/10/2025, tại trụ sở Thanh tra thành phố Cần Thơ, Chánh Thanh tra thành phố và các ngành, chức năng có liên quan có buổi gặp gỡ, đối thoại với ông Phạm Công Út và 2 trường hợp ủy quyền trên cho ông Út; qua phân tích ông Út không cung cấp được tình tiết mới phát sinh so với nội dung đã được Chủ tịch UBND thành phố Vị Thanh giải quyết. Do đó, không chấp nhận nội dung khiếu nại của ông Phạm Công Út và 2 trường hợp ủy quyền cho ông vì không có cơ sở để xem xét, giải quyết.

Quyết định giải quyết khiếu nại lần 2 của ông Phạm Công Út. Ảnh: Anh Vũ

Trao đổi với phóng viên Báo Thanh tra, TS. Luật sư Từ Thanh Sơn, Giám đốc Công ty Luật TNHH MTV Sơn Từ, cho rằng: có thể thấy trong cả 3 vụ việc trên, ngoài các yêu cầu giải quyết riêng, các công dân đều yêu cầu chung là: “Hỗ trợ chuyển đổi nghề, ổn định đời sống, sản xuất và các khoản hỗ trợ khác theo quy định”.

Trường hợp của ông Út, ông là cán bộ Ngân hàng, đất bị thu hồi được xác định là đất trống, không có nguồn thu nhập từ sản xuất nông nghiệp, ông Út không trực tiếp sản xuất nông nghiệp, không bị ảnh hưởng đến nhà ở, không bị di chuyển chỗ ở.

Tương tự, trường hợp bà Lam, bà Tuyết, đất bị thu hồi là đất trống, không trực tiếp sản xuất nông nghiệp, không có nguồn thu nhập ổn định từ sản xuất nông nghiệp, không còn thửa đất nông nghiệp nào khác trên địa bàn phường và không bị ảnh hưởng nhà, công trình.

Tuy nhiên công dân khi được giải quyết khiếu nại lần đầu vẫn không chấp nhận mà vẫn yêu cầu “hỗ trợ chuyển đổi nghề, ổn định đời sống, sản xuất và các khoản hỗ trợ khác theo quy định”.

Theo luật sư Sơn: Căn cứ khoản 1 Điều 20 Nghị định số 47/2014/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung tại khoản 6 Điều 4 Nghị định số 01/2017/NĐ-CP của Chính phủ; điểm b khoản 2 Điều 5 Thông tư số 37/2014/TT-BTNMT ngày 30/6/2014 được sửa đổi, bổ sung tại khoản 1, Điều 11 Thông tư 33/2017/TT-BTNMT ngày 29/9/2017 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường thì các trường hợp trên không đủ điều kiện được nhận hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm do không trực tiếp sản xuất nông nghiệp.

Ngoài ra, căn cứ các Điều 18, 22 tại Quyết định số 26/2018/QĐ-UBND ngày 28/12/2018 của UBND tỉnh Hậu Giang ban hành quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh Hậu Giang thì các trường hợp này cũng không đủ điều kiện để yêu cầu hỗ trợ ổn định đời sống, sản xuất, yêu cầu các khoản hỗ trợ khác theo quy định do không bị ảnh hưởng nhà ở.

Cũng theo luật sư Sơn, khi tham gia khiếu nại, tâm lý chung là luôn muốn được nhiều hơn, nhưng công dân cần nghiên cứu các căn cứ quy định trong Luật Đất đai, nghị định, thông tư... hướng dẫn thi hành về các trường hợp không được bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất để đưa ra những yêu cầu hợp tình, hợp lý trên cơ sở các quy định của pháp luật, để từ đó các cơ quan chức năng làm căn cứ để xem xét, hỗ trợ giải quyết dứt điểm vụ việc.

Việc công dân khi đi khiếu nại không đưa ra được tình tiết mới, không đảm bảo tính hợp lý của yêu cầu căn cứ các quy định pháp luật thì khả năng sẽ không được các cơ quan chức năng xem xét giải quyết. Do vậy, trong các vụ việc khiếu nại, công dân cần phân tích thấu đáo các yêu cầu của mình, tránh yêu cầu quá cao hoặc vô lý, không có cơ sở pháp luật để xem xét giải quyết.

“Đây cũng là một bài học kinh nghiệm cho công dân trong quá trình tham gia khiếu nại, để hạn chế việc lãng phí thời gian, công sức, tiền bạc của bản thân và cơ quan Nhà nước” - Luật sư Từ Thanh Sơn kết luận.